Diş texniki

Abraziv materiallar iki qrupa bölünür: təbii və süni. Pemza vulkanik mənşəli təbii abreziv materialdır.

Fərdi ölçü qaçıqların hazırlanma materialına görə 3 növü var: mumdan, stensdən və plastmasdan. Plastmasdan hazırlanmış fərdi qaşıq digərlərindən onunla fərqlənir ki, onu istənilən plastik ölçü materialından hazırlamaq olar.

Silikodent –silikon polimerdir. Silikodent plastmas protezlərin dişin boyun ətraflarının və diş arası nahiyyələrinin izolyasiyası üçün nəzərdə tutulub. Bu izolyasiya həmin nahiyyələrdə protezin relyefinin qorunması məqsədi ilə aparılır.(estetik nöqteyi-nəzərdən)

Sənayedə akril plastmasdan süni dişlər iki üsulla alınır.
1.Formaverici kütlə metaldan olan pres-qəlibə yerləşdirilir və 1050 C dərəcədə təzyiq altında polimerləşir.
2.Metaldan olan pres –qəlibin içinə toz polimer yerləşdirilir, hidravlik presin təzyiqi altında qızdırılma yolu ilə yumşaldılır, möhkəmlənir və sonra soyudulur. Hər iki üsulla müxtəlif çalarlarda çox rəngli süni dişlər hazırlamaq olur.

Ortopedik Stomatologiyada bütün növ protezlərin müxtəlif hazırlanma mərhələlərində gipsdən istifadə olunur. Bir sıra mərhələlərdə gipsin tez bərkiməsi lazımdır. Bunu nəzərə alaraq bu prosesə nəzarət etmək olar. Yəni gipsin tez və ya gec bərkiməsini texnik özü idarə edə bilər.
1) Gipsin və suyun nisbəti ilə
2) Suyun temperaturu ilə
3) Katalizator və ya ingibitordan istifadə etməklə
4) Gipsin keyfiyyəti ilə
5) Gips narın və quru olduqda tez bərkiyir, ondan keyfiyyətli ölçü və model almaq olar.

Heyvanlardan və həşaratların ifrazından əmələ gələn mumlara heyvani mumlar deyilir. Bunlara aiddır: arı mumu və stearin (heyvan piyinin hidrolizindən əmələ gələn mumabənzər material).

Tezbərkiyən akril plastmslara aid olan material (maye, toz) “Redont” adlanır.Bu material çıxan protezlərin təmiri və bazislərin yenilənməsi üçün istifadə edilir.

Diş texnikliyində metal və metal ərintilərindən protezlərin hazırlanmasında istifadə edilir. İki və ya bir neçə metalın qarışığına ərinti (xəlitə) deyilir. Xəlitəyə daxil olan metalların fiziki və kimyəvi xassələrini nəzərə alaraq onları ərintiyə daxil edirlər. Bununla alınmış xəlitədə yeni fiziki və kimyəvi xassələr əmələ gəlir.

Valplastın digər kütlələrdən fərqli üstün cəhətləri onun yüksək estetikliyi və superelastikliyidir. Bu nəticəyə material istifadə olunduqca nail olunub. Valplast haqqında geniş məlumat internet saytlardan əldə edilir.

Müəllifin sözlərinə istinad edilir.

Plastmasın alınmasının əsas iki üsulu var: polimerləşmə və polikondensləşmə. Bu üsulların bir-birindən fərqi ondan ibarətdir ki, polimerzasiya zamanı polimer zəncirində monomer molekulları birləşdikdə reaksiyanın tərkibindən spirt, su xaric olunmur.Polimerzasiya prosesi dönər prosesdir, polikondensləşmə isə dönməz prosesdir.

Almaz başlıqlar yumru silindrik, konus, disk və mərci formasında stehsal olunur. Onların diametri 0,8-6 mm qədərdir.

Neyzilber (milxior) 50 hissə misdən, 22 hissə sinkdən və 15 hissə nikeldən ibarət olan ərintidir. Görünüşü katerladır (yeni gümüş). Ortodontiyada və üz-çənə ortopediyasında müvəqqəti aparatların hazırlanmasında istifadə olunur. Onun qaynağı gümüş lehim vasitəsilə aparılır.

Gümüş lehim 6 hissə gümüşdən , 2 hissə misdən və 1 hissə sinkdən ibarətdir.

Sərt lehimləmədə natrium tetraboratdan istifadə olunur (Nna2B4O7x10h2O). Bu ağ rəngli kristaliik tozdur. Ərimə dərəcəsi 7410 C

Təmiz nitrat turşusu rəngsiz mayedir, kəskin iyi var, təmiz havada tüstülənir. Nitrat turşusu fəal turşulara aiddir. Qızılla , platindən başqa bütün metalları əridir.

Termo kütlələr yapışqan olmamalıdır ki, onlarla ölçü almaq mümkün olsun, adları çəkilən bütün qalanlar onun xassələrinə aiddir.

Repin kristallaşan ölçü materiallar qrupuna aiddir (Çexoslovakiya istehsalı).Bu qrupa gips, dentolda aiddir.

İnstruksiyasına görə etakril 45 -50 dəqiqəyə polimerləşir.

Tiodent polimerləri əsasında hazırlanmış ölçü materialıdır.