Diş texniki

Ağzın həddən artıq açılması zamanı aşağı çənənin çıxması birtərəfli və ikitərəfli olur.

Dişlərin vəziyyətini müəyyən etmək üçün latın hərflərindən istifadə edilir.
Kariyes-C, Pulpit-P, Plomb-Pl, Qapaq-G, Periodontit-Pt, Süni diş-Sd, Çəkilmiş dişÇd,

Diş texniki pasientin diş cərgəsində olan qüsurlarını bərpa etməli, ağız boşluğunda olan qüsurlara ona lazım olan konstruksiyasını hazırlamalıdır.

V.S.Paqodin və V.A.Ponomaryovun fikrinə əsaslanaraq yuxarı çənə qövsü “A” xəttindən 12 mm aralı olmalıdır.

Ayrı-ayrı dişlərin yerdəyişməsi üçün müxtəlif aparatlardan istifadə olunur.Ayrı-ayrı dişlərin vestibulyar, transversal, vertikal yerdəyişməsi üçün çıxan lövhəli aparatdan- tərkibində əlvari, ilanvari, itələyici və s.yayları olan elementlərdən- istifadə olunur.

Funksional təsirli aparatların konstruksiyasında aktiv təsiredici elementlər yoxdur. Bu aparatlarda dişlərə, diş cərgələrinə və dişləmlərə mimiki və çeynəyən əzələlərin gücündən istifadə edirlər. Əsas elementləri maili səthlər və dişləm lövhəcikləridir.

Mexaniki təsirli aparatların tərkibində yay, yiv, liqatura, rezin dartısı və s.elementlər var. Onlar aktiv elementlərdir (yəni daimi təsir göstərir).Həkim tərəfindən regulasiya olunur.

Kombinəedilmiş aparatlar funksional təsirli aparatlar olub və sonradan tərkibinə mexaniki təsirli elementlər daxil olunur.(yiv, yay və s.)

Genişləndirici çıxan ortodantik aparatlar yuxarı və aşağı çənə üçün olur. Bu aparatların tərkibində müxtəlif konstruksiyalı yivlər daxil edilir.

Çıxmayan ortodantik aparatlarda qapaqlar fiksasiyanı təmin edir. Bu qapaqlar adi qapaqlardan fərqli olaraq qalınlığı daha nazik, yonulmamış dişə və diş ətinə keçməmək şərtilə hazırlanır.

Vestibulyar qövs çıxan lövhəli aparatın əsas elementlərindəndir. Vestibulyar qövs frontal dişlər nahiyəsində düzəldilir. Köpək dişin nahiyəsində olan əyintilər sıxılır və frontal dişlər diş cərgəsinə qaytarılır. Bəzi hallarda bu qövs fiksasiya üçün də istifadə olunur.

Çıxan ortodantik aparatlarda fiksasiya elementləri klammerlər olur. Klammerlərin çıxıntıları plastmas bazisə yerləşdirilir. Aparatın polimerzasiya zamanı məftil elementləri deformasiyaya uğraya bilər. Bunun olmaması üçün bütün texniki qaydalara riayət etmək lazımdır.

Adams klammeri ən çox istifadə olunan qarmaqdır, çünki asan düzəldilir və çox effektlidir.

Şvartslövhəsi ( kappası) funksional təsirli aparatdır, aşağı çənənin ön dişlərini əhatə edir və sementlə dişlərə fiksasiya olunur.Yuxarı ön dişlər damaq tərəfə əyildikdə və məcburi progeniyaya səbəb olduqda Şvarts lövhəsi istifadə olunur.

Mexaniki təsirli aparatlar aktiv təsirli aparatdır.Tərkibində yaylar, yivlər, qövslər və s. aktiv elementlər var və onlar daimi ağızda təsir göstərir.Engl aparatı –mexaniki təsirli aparata aiddir, çünki çıxmayan , qövslü, liqatur və rezin dartılarından ibarədir.Koffin yaylı damaq lövhəsi də mexaniki aparatdır, çünki tərkibində yay var. Yivli aparat da mexniki aparatdır, çünki tərkibində yiv var.

Ortodantik aparatlar təsir prinsipinə görə 3 qrupa bölünür:mexaniki, funksional və kombinəedilmiş. Mexaniki təsirli aparatlar və ya aktiv təsirli aparatların tərkibində yay , yiv , vestibulyar qövs, rezin dartılar və s. daxil edilir.

Bınin kappası məcburi mezial dişləmin müalicəsində istifadə olunur.Aparatın düzəldilməsi üçün aşağı çənənin modelinin üzərində dişlərin üstü mum ilə örtülür və mumdan yuxarı dişlərə nisbətən 450 bucaq altında dişləm yastığı yaradılır.Sonra kappa əks üsulla küvetə gipslənir və çıxan protezləri polimerzasiya edən üsulla hazırlanır.

Diş çənə anomaliyaların müalicəsi üçün bu metodlardan istifadə olunur.1)aparatur, 2) aparatur-cərrahiyyə, 3) cərrahiyyə, 4) funksional (miogimnastika)