Diş texniki

Neylon protezlər 12 atm təzyiq altında isti halda xüsusi presdə sıxılaraq hazırlanır.

Hal-hazırda istifadə olunan yumşaq protez (neylon) növləri; Valplast, Flekident, Versacril, Flexicril, Versasoft, Pro-Flex və s. Etakril bunlara aid deyil.

1Metal bazisi tökmə üsulu ilə hazırlanır. Model üzərində gələcək protezin bazisinin sərhədləri çəkilir, hansı ki, vestibulyar tərəfdən 2-3 mm alveol çıxıntıdan aşağı keçir, bu hissədə alveol tacı əhatə edir və “A” xəttinə 3-4 mm çatmır. Aşağı çənədə isə tam əsas sərhəd boyu 3-4 mm çatmır.

Neylon protezlərin korreksiyası zamanı vulkanit borlardan, qırmızı vulkanit borlardan və rezin disklərdən istifadə olunur.

Ardıkəsilməz klammer bir neçə klammerlərin birləşməsini təsvir edir, oral ya da vestibulyar hissədə yerləşərək təbii dişlərin təpəcik ya da ekvator hissəsinə bitişik olur.

Süni dişlər neylonla kimyəvi reaksiyaya girib birləşmədiyinə görə üzərində dəliklər açılıb retension nöqtələr əmələ gətirilir.

Neylon protezlərdə öz materialından elastiki dento-alveolyar klammerlərdən istifadə olunur ki, bu da protezin daha estetik görünməsinə səbəb olur.

Aproksimal klammerlər bir və ya ikiçiyinli olur. Bu növ klammerlər ancaq ön dişlərdə və onların aproksimal səthlərində tətbiq olunduqda onlara aproksimal klammerlər deyilir.

Kəskin görünən atrofiyada yuxarı çənə aşağı çənədən kiçik olduqda süni dişlər əks istiqamətdə qoyulur. Mərkəzi aşağı frontal dişlər yuxarı frontal dişləri örtür. Bu zaman yuxarı çənədə 12 diş, aşağıda isə 14 diş qoyulur. Dişlərin düzülməsi ortoqnatik dişləmdə olduğu kimidir, ancaq 2-ci kiçik azı dişi qoyulmur. ( 5-ci kiçik dişlər ).

Progeniya həqiqi və yanlış olur. Həqiqi progeniyada yuxarı çənə çox inkişaf edir. Bu zaman frontal dişləri bir-birinə toxunaraq qoyulur. Fiksasiya üçün vestibulyar damaq qarmaqlardan istifadə olunur.Yanlış proqnatiyada dişləri ortoqnatik dişləmdə olan kimi düzəlir. Proqnatiya əlamətlərini aradan qaldırmaq üçün aşağı frontal dişləri qabağa əyilmiş vəziyyətində və iki kiçik azı dişin əvəzinə hər tərəfdə I kiçik azı diş qoyulur.

Dağılmış diş tacını bərpa edən, olmayan dişləri əvəz edən və bu
zaman dişlərə sement vasitəsilə fiksasiya edilən, çıxarılması yalnız həkim tərəfindən mümkün olan və bu zaman konstruksiyası pozulan protezlərə çıxmayan protezlər deyilir.

Tökmə güdüllü qapaqların müsbət cəhəti onların patoloji sürtülmə zamanı tətbiqinin mümkün olmamasıdır.

Ortopedik Stomatologiyada istifadə olunan materiallar 2 qrupa bölünür: əsas və köməkçi. Əsas materiallara metal və metal ərintiləri, plastmaslar və çini kütlələr aiddir. Protez və aparatların hazırlanma prosesində istifadə olunan digər materiallar köməkçi adlanır.

Yarımqapaqlar (3/4 qapaqlar) çıxmayan protezlərə aiddir. Onlar dişin yalnız oral, aproksimal və çeynəyici səthlərini örtür.

Tökmə üsulu ilə hazırlanan bütün konstruksiyalar yüksək dəqiqliyi ilə və davamlılığı ilə fərqlənir.

Körpüvari protezlər hazırlanarkən dayaq məqsədilə qapaqlardan, ştiftli dişlərdən və taxmalardan istifadə edilir. Yalnız qapaqların bütün növlərindən dayaq kimi istifadə etmək olmaz. Məsələn: teleskopik qapaq yalnız çıxan protezi fiksasiya etmək üçün, ortodontik qapaq isə ortodontik aparatların fiksasiyası üçün yararlıdır.

Ştift vasitəsilə dişin kökünə fiksasiya edilən konstruksiyaya ştiftli diş deyilir. Ştiftli diş qapaqdan, ştiftdən, kökü mühafizə edən lövhədən ibarətdir. Süni qapaqdan və kök kanalında yerləşdirilən ştiftdən ibarət olan çıxmayan protez olub,istənilən materialdan hazırlana bilər. Ştiftli dişlər tək dişə və ya körpüvari protezə dayaq elementi kimi qoyula bilər.

Konstruksiyasına görə ştiftli dişlər iki qrupa bölünür:sadə və mürəkkəb. Sadə konstruksiyalara Loqanın, Devisin ştiftli konstruksiyaları və eləcə də standart ştiftlərlərlə; standart dişlərin tezbərkiyən plastik kütlə ilə bərkidilən üsullari aiddir. Mürəkkəb konstruksiyalara isə Reçmondun, İlyinanın, Əhmədovun ştiftli dişləri aid edilir.

Plastmas qapaq hazırlayarkən modelləşdirmə zamanı dişin anatomik forması- tam ölçülərdə aparılmalıdır, hətta polimerzasiyadan sonrakı emalı nəzərə alaraq az miqdarda ölçü böyüdülə bilər.

Ştamplanma 2 mərhələdən ibarətdir.
ilkin və yekun. İlkin ştamplama metal ştamp üzərində, yekun ştamplama zindan
(yolka nakovalniya) üzərində aparılır.