Tibb bacısı

Venadaxilinə damcı üsulu ilə maye yeritmək digər inyeksiyalara nisbətən uzun sürür , ona görə bu inyeksiya zamanı xəstə uzandırılır, ona rahat vəziyyət verilir.

Lipodistrofiya insulin yeridilməsi zamanı rast gəlinir və inyeksiya yerində piy toxumasının itməsi ilə xarakterizə olunur. Lipodistrofiyanın baş verməməsi üçün insulin vurulan yerlər tez-tez dəyişilməlidir.

İnyeksiya ediləcək yeri 700 spirtdə isladılmış steril tamponla silinir, burada başlıca məqsəd aseptika qaydalarına əməl olunmasıdır.

Şpris, yaxud qanköçürmə sistemindən havanın qan damarlarına keçməsi nəticəsində hava emboliyası baş verir ki, bu da ani olaraq xəstənin ölümünə səbəb olur.

Həzm traktını qıcıqlandıran dərmanlar ( məs. indometasin, dəmir preparatları və s.) yeməkdən sonra həkimin göstərişindən asılı olaraq su ilə qəbul edilir.

İnfiltrat zamanı inyeksiya nahiyəsində ağrılı,bərk törəmə əllənir, bu yeridilən dərmanın yaxşı sorulmaması nəticəsində baş verir. İnfiltrat zamanı müalicəyə tez başladıqda müsbət nəticə alınır. Əsas müalicə infiltratın sorulmasını sürətləndirən isidici proseduralar – yerli isidici kompreslər,ultrabənövşəyi şüalarla şüalanma, ultrayüksək tezlikli cərəyanın tətbiqi olmalıdır.

Yağlı məhlulların səhvən venaya yeridilməsi zamanı ağciyər damarlarında yağ emboliyası baş verə bilər. Bu zaman xəstədə ürək nahiyəsində qəflətən ağrı, boğulma, öskürək, döş qəfəsinin yuxarı hissəsində dərinin göyərməsi baş verir.

Parenteral, yəni həzm traktından kənar yolla dərmanlar inyeksiya yolu ilə yeridilir. Yuxarıda sadalananlardan əzələdaxili və venadaxilinə dərmanların yeridilməsi inyeksiya yolu iə baş verdiyindən bunlar parenteral yeridilmə sayılır.

Şpris, yaxud qanköçürmə sistemindən havanın qan damarlarına keçməsi nəticəsində hava emboliyası baş verir, bu da xəstənin qəfləti ölümünə səbəb olur.

Dərmanların vena daxilinə yeridilməsi təcili hallarda tez arzu olunan nəticəni almağa imkan verir. Lakin buna baxmayaraq, bir sıra ağırlaşmaların baş verə biləcəyinə görə bu manipulyasiya təcrübəli orta tibb işçisi tərəfindən aparılmalıdır.

Vena daxilinə inyeksiya zamanı dərmanlar əsasən dirsək büküşü nahiyəsindən dirsək venasına yeridilir. Həmçinin dərmanı said və əlin venalarından, uşaqlarda isə gicgah venasından da yeritmək olar. Bu zaman iynənin hansı dərinlikdə yeridilməsi damarların yerləşməsindən asılıdır.

Vena daxilinə yeridiən 10 %-li kalsium- xlorid məhlulu səhvən dəri altına düşərsə, bu zaman tibb bacısı həmin hahiyəyə fizioloji məhlul yeridərək, soyuq qoymalıdır.

Təmizləyici imalə zamanı istifadə olunan ləvazimatlar bunlardır: tutumu 1-2 litr olan Esmarx parçı, şüşə, plastmas və ya ebonit ucluq, vazelin, müşəmbə və nəcis qabı.

Təmizləyici imalə zamanı ucluğa vazelin sürtüb,onu buraraq ehmalca xəstənin anusuna yeridirlər. Əvvəllcə ucluq 3-4 sm göbəyə tərəf, sonra isə 5-8 sm büzdümə parallel yeridilir, yəni ucluq cəmi 10-12 sm bağırsqğq yeridilir.

Təmizləyici imalə aparmaq üçün xəstə sol böyrü üstə kuşetkaya və ya çarpayının kənarına yaxın uzadırılır, o ayaqlqrını qarnına sıxıb dizdən qatlayır.

Ağır xəstələr uzun müddət yataqda qaldıqda onlarda yataq yaraları əmələ gələ bilər. Bunun qarşısını almaq üçün tibb bacısı belə xəstələrin dərisini hər gün 10%-li kamfora spirtində isladılmış tamponla silməli və sildiyi nahiyələri həmin tamponla da yüngül masaj etməlidir

Ağır , özünə qulluq edə bilməyən xəstələrin ağzına tibb bacısı qulluq etməlidir. Belə xəstələrin dodaqlarının qurumasının qarşısını almaq üçün və ağız bucağında olan çatların profilaktikası məqsədilə dodaqlara gündə bir neçə dəfə vazelin yağı sürtülməlidir.

Yataq yarası mikrosirkulyasiyanın pozulması nəticəsində dəri, dərialtı və digər yumşaq toxumalarda əmələ gələn distrofik, yaralı- nekrotik prosesdir. Prosesin klinik şəkli belə başlayır : I mərhələdə dəri avazıyır, sonra qızarır; II mərhələdə qızarmış nahiyədə ödem və suluqlar əmələ gəlir; III mərhələdə bu suluqların yerində yara və nekroz əmələ gəlir.

Yataq yarasını III mərhələsində nekroz əmələ gəlir .Belə halda müalicə ancaq cərrahi yolladır. Nekrozun sərhədləri aydın seçildikdə cərrahi yolla ölmüş toxumalar kəsilib götürülür və yaraya 1% -li kalium- permanqnat məhlulu ilə isladılmış steril salfet qoyulur, sarğı gündə 2-3 dəfə dəyişilir.

Soyuq kompreslər əzilmə, travma və qanaxmalar zamanı qoyulur.Belə kompreslər yerli soyuma əmələ gətirir və həmin yerdəki qan damarlarının daralmasına, az qan gəlməsinə səbəb olur,ağrını azaldır. Soyuq kompres zamanı tənzif soyuq suda isladıb sıxır və lazım olan yerə qoyulur, 2-3 dəqiqədən sonra tənzif isinir, ona görə onu yenidən isladıb qoyurlar.