Tibb bacısı

Uşaqlar oyuncaqlarla oynayarkən onları tez-tez ağızlarına aparırlar.Uşağın ağzına apardığı oyuncaq hissələri və digər bərk cisimlər uşaq nəfəs aldıqda nəfəs yoluna düşərək tənəffüs yollarının obstruksiyasına səbəb olur.

Dəm qazı ilə zəhərlənmə zamanı ilkin təsir sinir sistemi tərəfindən olur.Dəm qazının təsiri altında sinir sisteminin zədələnməsi üç dövrlə xarakterizə olunur.İlkin dövürdə aşağdakı əlamətlər baş verir:ümumi zəiflik alın və gicgah nahiyəsində baş ağrısı qulaqlarda ağırlıq hissi olur.

Bayılma huşu itirməklə müşayiət olunan beynin qısamüddətli qəfləti anemiyasıdır. Bu zaman əsas məqsəd beyinə gedən qanın həcmin artırmaq, beyin qan dövranını yaxşılaşdırmaqdır. Bu məqsədlə uşağı uzandıraraq ayaqlarını qaldırmaq lazımdır.

Əgər uşağın bədən temperaturu 390 və ondan yuxarı qalxarsa bu hipertermiya sayılır. Bu zaman uşaq çox narahat olur, tənəffüs tezləşir, ürək vurğularının sayı artır, bəzən də qıcolma ola bilir.Uşağa ilk yardım edilir və 30- 60 dəqiqədən bir bədən temperaturu ölçülür.

Hemofiliya qanın laxtalanma sisteminin pozulması nəticəsində baş verən irsi xəstəlikdir. Xəstəliyin xarakter sinptomu qansızma və qanaxmalardır ( burundan, ağızboşluğundan dişdibindən və.s). Ona görə ilk növbədə əvəzedici müalicə aparılır. Yəni qan plazma,damardaxili yeridilir.

Hemofiliya xəstəliyinin xarakter əlamətlərindən biri qansızma və qanaxmadır. Belə vəziyyətdə asetilsalisil turşusu təyin etmək olmaz. Çünki bu qanı durulaşdıraraq qanaxmanı artırar.

Tetanus əleyhinə anatoksin aktiv immunitet yaradaraq uşağı tetanusa yoluxmadan qoruyur. Preparat maye halda flakonda və ya 1 dozalı şpris tubiklərdə buraxılır.

Yenidoğulmuşların otağı təmiz və səliqəli olmalı, havası tez-tez dəyişdirilməlidir. Uşaqlarda termorequlyasiya pis olur, uşaq tez soyuqlayıb tez də isinir. Ona görə də uşaq otağının temperaturu daimi olaraq 220-230 olmalıdır.

Əgər uşaqda bədən temperaturu 39 0-ni keçərsə bu hipertermiya adlanır. Uşaq orqanizmində müxtəlif dəyişikliklər baş verir. Uşaq praktikasında hərarəti salmaq üçün ən çox parasitamol istifadə edilir.

Uşaqlarda böyüklərə nisbətən mədənin tutumu az olur. Yenidoğulmuşlarda 30-35 ml, 1 yaşa qədər 250-300 ml, 1 yaşdan yuxarı 1000 ml . Ona görə də uşaqda mədəni yumaq üçün mayenin miqdarı uşağın hər kq çəkisinə 4 ml götürülür.

Yenidoğulmuşlarda mədəni udulmuş dölyanı sudan təmizləmək üçün mədə zondundan istifadə olunur. Zondun uzunluğu ağız boşluğunda qulağın sırğalığına qədər və xəncərbənzər çıxıntıdan 1 – 1,5 sm aşağı götürülür. Normativə görə bu zondun ölçüsü yenidoğulmuşlarda 5 f- 8 f götürülür.

Pülük dəliyi o qədər daralır ki, cinsiyyət orqanının oradan çıxması çətinləşir. Bu isə sidik buraxmanı çətinləşdirir. Bu zaman sidikburaxma ağrılı və çətin olur, uşaq narahat olur. Belə vəziyyət fimoz adlanır.

Revmatizm uşaqlar arasında ən çox rast gələn xəstəliklərdən biridir.Oynaqların zədələnməsi xarakterikdir. Əsasən iri oynaqlar şişir,qızarır,ağrılı olur.Oynaqların belə zədələnməsi uçucu xarakterdə olur.

Raxit xəstəliyinin kəskin dövründə uşaq fiziki və psixi inkişafdan geri qalır, tərlilik artır. Skletdə dəyişiliklər əmələ gəlir. Skletdə baş verən bu dəyişiliklər aşağı ətraflarda da biruzə verir. Ayaqlar əyilərək O və X-vari görkəm alır.

Lyamblioz 12 barmaq bağırsaqda və nazik bağırsağın yuxarı hissəsındə yaşayan parazit olub , çox vaxt uşaqlarda xolesistitə səbəb olur.Müalicəsində furozolidon və metranidozoldan istifadə olunur.

Yenidoğulmuşlarda dəri və selikli qişalar tez zədələnən olur. Dəriyə düzgün qulluq edilmədikdə, dərinin tamlığı pozulduqda dəri infeksiyalaşır,dərinin qovuqcuqlu xəstəliyi, bunun nəticəsində sepsis baş verir.

Məxmərək səpgi ilə müşahidə olunan infeksion xəstəliklərə aiddir Diaqnozu təsdiq edən simptom arxa boyun limfatik vızilərən əllənməsidir. Ən çox 1-7 yaş uşaqlar arasında təsadüf edilir.

Su çicəyi infeksion xəstəlikdir. Xəstəliyin xarakterik xüsusiyyəti yüksək hərarətdir. 1-2 gün ara verməklə, yuksək temperatur fonunda yeni səpgi elementləri əmələ gəlir. Bunun nəticəsində dərinin bir sahəsində başqa başqa inkişaf mərhələsində olan səpgi elementləri və səpgilər meydana çıxır. Səpgilər papula, vezikula, qabıq şəklində olur. (Papula vezikula qabıq , yəni polimorfizm).

Yeniyetmə oğlanlarda parotit infeksiyasi orxit şəklində muşahidə oluna bilər. İltihabı proses 1-2 ay ərzində yumurtaların atrofiyasina gətirib çıxara bilər ki,bu da sonsuzluqla nəticələnir.

Hepatit viris mənşəli kəskin infeksion xəstəlikdir.Bu virusun özü və toksini qaraciyər toxumasını zədələdiyi ücün əsas müalicə prinsipləri: qoruyucu rejim, pəhriz , virus əlehinə, dezintoksikasion terapiyadir. Hepatit keçirmiş uşaq stasionardan sonra 3 ay ərzində nəzarətdə olmalıdır.