Tibb bacısı

Yenidoğulmuş uşağın vəziyyəti Apqar şkalasına görə qiymətləndirilir.Bu zaman uşağın və ananın vəziyyəti yaxşıdırsa uşaq doğulduqdan dərhal döşə qoyulur.

Raxitin profilaktikasına antenatal dövürdən yəni hamiləlik vaxtı başlamaq lazımdır. Ana gündəlik rejimini düzgün təşkil etməli təmiz havada çox olmalı vitaminlərlə mikroelementlərlə zəngin qida qəbul etməlidir. D Vitamini isə hamiləliyin axırıncı 2 ayında əgər hamiləlik yaz-payız vaxtına təsadüf edilərsə verilir.

Göyöskürək xəstəliyinin əsas simptomu tutmaşəkillli öskürəkdir.Tutma birdən başlayır bir-birinin ardınca arasıkəsilməz uzaqdan eşidilən səsli öskürək baş verir . Bəzən apnoe (tənəffüsün dayanması) olur və dərhal öskürək başlayır. Bu hala repriza deyilir.

Spazmofiliya xəstəliyi zamanı qıcolma baş verərsə ,xəstəyə təcili yardım göstərilməlidir. İlk növbədə xəstəyə naşatır spirti iylətməli və hava gəlməsini təmin etmək lazımdır. Sonra qıcolma əleyhinə prepatlardan istifadə etmək olar.

Spazmoliya xəstəliyinə uşaqlar arasında ən çox 6-18aylarda rast gəlinir.Xəstəliyin eklampsiya formasında bədənin bütün əzələrində tonik-klonik qlcolmalar olur.

Uşaqları difteriya xəstəliyindən qorumaq üçün aktiv immunizasiya aparmaq lazımdır.

Qəbul olunmuş qaydalara əsasən tibb bacısı yenidoğulmuşları həftədə 1 dəfə patronaj etməlidir.Patronajın əsas məqsədi:Tibb bacısı anaya məsləhət verir, uşağın necə qidalandırıldığını görür, dərisinə, selikli qişasına baxır, uşağın inkişafına nəzarət edir və bu barədə sahə pediatrına məlumat verir.

Qəbul olunmuş qaydalara əsasən tibb bacısı 1 yaşdan 2 yaşa qədər uşaqlara ayda 1 dəfə patronaja getməlidir. Patronajın məqsədi: tibb bacısı anaya məsləhət verir, uşağın necə qidalandırıldığını görür, dərisinə, selikli qişasına baxır, uşağın inkişafına nəzarət edir və bu barədə sahə pediatrına xəbər verir

Hər bir uşaq uşaq poliklinikasının qeydiyyatında olur.Uşaqları müəyyən xəstəliklərdən qorumaq ücün Dövlət tərəfindən təstiq olunmuş profilaktik peyvənd təqvimi var. Bu peyvəndlər isə f-063adlanan formada qeyd olunur.

Uşaq doğum evindən evə yazıldıqdan sonra sahə pediatrı və sahə tibb bacısı tərəfindən nəzarətə götürülür. Uşağın fiziki və sinir-psixi inkişafı yoxlanılır. Lazım gəldikdə iaborator analizlər aparılır. Bütün bunlar isə uşağın inkişaf kitabcası sayılan 112 nömrəli formada qeyd olunur.: Ədəbiyyat: Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 14.1997-ci 61 saylı əmriОрганизация лечебно – профилактической помощи детям Mockva1987, стр 90

Uşaq doğularkən kəllə sümüklərinin birləşmə yerlərində olan kiçik əmgəklər bağlanlr. Alın və təpə sümükləri arasında olan böyük əmgək isə uşagın 12-15 ayında bağlanlr.

Gecə sidiyi saxlaya bilməmək-enurez ən cox məktəbəqədər bəzən yeniyetmə dövrundə oğlanlarda daha çox baş verir. Enurezin əmələ gəlməsində böyrək xəstəlikləri və sinir sistemi tərəfindən psixi travma qorxu və s.səbəb ola bilər.

Uşağın düzgün inkişafı üçün onu tələb olunan miqdarda qidalandırmaq lazımdır. Bunun ücün ən əlverişli üsul ana südüdür. Ana südü keyfiyyətcə dəyişir,1,5-2 yaşında uşağı döşdən ayırmaq lazım gəlir. Uşağı döşdən ilin soyuq vaxtı ayırmaq olar.

Vaxtında doğulmuş uşaq ana bətnindəki inkişafın 38-42 həftəsini keçirmiş, funksional cəhətcə yetişmiş uşaqdır.Bu uşaqların çəkisi 3500-2400 qram arasında,boyları isə 48-52 sm arasında olur.

Fiziki və sinir-psixi normal sağlam inkişaf etmiş sağlam uşaq artıq 1-2 aylığında başını saxlamağa başlayır. 2 aylığında isə uşağı vertikal vəziyyətdə tutduqda başınıyaxşı saxlayır.

Sağlam uşaq 6-7 aylığında sərbəst oturur,iməkləməyə başlayır.Sərbəst və asanlıqla qarnı üstündən arxası üstə cevrilir.

Südəmər uşaqlarda tənəffüsü uşaq yatdıqda və ya sakit vəziyyətdə olduqda sayırlar. Uşaqlarda tənəffüs qarışıq tipli olur. Südəmər uşağın tənəffüsünün sayı bir dəqiqədə 30-35 olur.

Uşaqların sümüyü böyüklərinkinə nisbətən elastiki,yüngül olur, təzyiqin təsirindən tez əyilərək formasını dəyişir.Bu səbəbdən də uşaq 6 aylığında oturmağa başlayır və bu vaxt uşaqda döş kifozu əmələ gəlir.

Uşaqlarda süd dişləri 6-7 aylığından çıxmağa başlayır.12 ayında uşağın neçə dişi olduğunu n-4 folmulundan istifadə edərək tapa bilərik(n-ayların sayıdır) 12-4=8. Deməli 12aylıq uşağın 8 dişi olur.

Sağlam uşaqlarda süd dişləri uşağın 6-7 aylığından çıxmağa başlayır. 5-7 yaşında isə uşaq artıq süd dişlərini dəyişməyə başlayır.