Tibb bacısı

Bütün açıq zədələnmələrin hamısında xüsusilə yaralanma,yanıq və donmalarda xəstələrdə aktiv immunitet yaratmaq məqsədilə Bezretko üsulu ilə sınaqdan sonra 0.5-1 ml anatoksin vurulur.

Qarının üzərində sarğı birdən-birə seroz qanlı mayeyə bulaşarsa və onun altı şişmiş olarsa bu yara tikişlərinin açılmasını və bağırsaq ilgəyinin bayıra çıxmasını göstərir Bu cərrahlıqda eventerasiya adlanır.

Sarğı materialı irinlə çirklənibsə o yandırırlır, infeksiyanın yayılmasının qarşısını almaq üçün ancaq bu üsul istifadə olunur.

Udlağın selikli qişasını ağrısızlaşdırmaq və udma aktını reflektor olaraq aradan qaldırmaq üçün udlağa 1%-li dikain məhlulu sürtülür.

Vikril saplar toxumalar tərəfindən inkapsulyasiya edilərək tədricən sorulur.Müasir cərrahlıqda geniş istifadə olunur.

Əməlyyat blokunda üç qoruyucu zona ayırd edilir.Əməliyyat otağı,əməliyyat önü otaq, avtoklaf-sterilizasiya otağı (material otağı)

Əməliyyatda iri salfetlər 3dəfə: əməliyyatdan əvvəl, əməliyyat vaxtı və əməliyyatdan sonra sayılır. İri əməliyyatlarda adətən 10 ədəd iri salfet işlədilir.

Yumşaq toxumaların qapalı zədələnməsi-əzilmə adlanır. Bu zaman kapilyarlar partlayır və toxuma arasına qan yığılır, bu hematoma adlanır.

Novokainin 1-2%li məhlulundan istifadə edib, müəyyən nahiyəni innervasiya edən bilavasitə sinir kötüyünə və ya ətraf toxumalara yeritməklə sinir keçiriciliyini müvəqqəti pozmaq olur .Bu ötürücü, məhəlli və ya oberst Lukaşeviç üsulu adlanır.

Bazu oynağında immobilizasiya və yuxarı ətrafı bədənə fiksə edən dörd turdan ibarət sarğı ilə aparılır. Körpücük sümüyü sınaqlarında qoltuq altına bərk bir əşya qoyub, bazu oynağını yuxarı qaldırıb döş qəfəsindən bir qədər aralı saxlayıb, sonra bazunu bədənə sıxıb sarıyırlar.

Döş qəfəsi zədələnmələri içərisində ən qorxulu ağırlaşmalardan biri pnevmotoraksdır, yəni plevra boşluğuna hava yığılmasıdır. Ağciyər deşikdikdə hər dəfə nəfəs aldıqda, plevra boşluğuna dolan hava tədricən ağciyəri sıxışdırıır (atelktaz) yaranır. Güllə, qəlpə və bıçaq yaralarında plevra boşluğunda təzyiq atmosfer təzyiqindən aşağı olduğu üçün bura bayırdan hava daxil olur. Bunun qarşısını almaq üçün okkluzyon (hermetik) sarğı qoyulur.

Bədənin sınmış hissəsinə tam rahatlıq vermək üçün gips sarğılarından istifadə edilir.

Qan infeksiyalaşdıqda təbəqələr arasında sərhəd itmir. Plazma bulanır, topalarla sapa və çöpəbənzər liflər və qan laxtaları rast gəlinir.

İnsanların 85%-nin eritrositlərində xüsusi antigen vardır. Belə şəxslərin qanı (Rh+) sayılır antigen olmayanlar isə (Rh-) hesab olunur.

Premedikasiya xəstənin dərman preparatları ilə əməliyyata hazırlanmasıdır. (Əməliyatdan 40 dəqiqə əvvəl) həkim anestezioloq dərmanları təyin edir.1 ml 1%-li promedol 0.1%-li 1 ml atropin və 1 ml 1%-li dimedrol istifadə edilir.

Ağciyərlərdə durğunluq və pnevmoniyanın profilaktikası üçün tənəffüs gimnastikası tətbiq edilir.Tənəffüs gimnastikası yataq yarasının profilaktikası məqsədilə aparılmır.

Yaranın 3 əsas yerli simptomu var: ağrı, qanaxma və yara ağzı. Lakin ən təhlükəli simptom qanaxma hesab edilir.

Drenajlar irinli yaraların müalicəsində yerli müalicə vasitəsi kimi işlədilir. Məqsəd yaraya drenaj qoymaqla qranulyasiyanın əmələ gəlmə prosesini sürətləndirməkdir.

I-II dərəcəli yanıqlar səthi yanıqlara aiddir. Bütün hallarda fərdi sarğı paketi və ya steril bintlə sarğı qoyulmalıdır. Ətraflarda I-II dərəcəli yanıqlar olduqda 10-15 dəqiqə axar soyuq su altında saxlanmalıdır.

Limfadenit limfatik vəzilərin iltihabıdır. Xəstədə limfadenit olan ətrafın filliyi (fil ayağı xəstəliyi) başlayır.