Mama

Beçəxor-döl yumurtasının xəstəliyi olmaqla xorion xovlarının açıq rəngli maye ilə dolu qovuqcuğa çevrilməsidir.

Hidrosefaliya - beyin mədəciklərində mayenin həddən artıq toplanması deməkdir. Bu zaman dölün beyin-onurğa beyni mayesinin həcmi 2-3 litrə çata bilər, nəticədə dölün başı həddindən artıq böyüyür, kəllə sümükləri nazikləşir, tikişlər aralanır, əmgəklər böyüyür, beyin mayenin təzyiqi nəticəsində atrofiyaya uğrayır.

Kriptorxizm-yumurtanın xayalığa düşməməsidir. Bu halda yumurta qarın boşluğunda və ya qasıq kanalında olur.

Belə hamiləlik ana və döl üçün təhlukə yaradır.Mütləq hospitalizə olunmalıdır.

Dax. müayinədə-uşaqlıq boynu tam açıqdırsa , su kisəsi süni açıiır və 1,5 litr təmiz dölyanı maye əvvəl ,döl doğulduqdan sonra da 2 litr arxa sular xaric olursa vena daxilinə 5% li qlyükoza ilə metilerqometrin yeridilir , çünki çift xaric olmadığı üçün qanaxmanın dayanmamasına səbəb ciftin hissəvi ayrılması ola bilər . Bu zaman ciftin uşaqlıq boşluğundan əllə xaric edilməsi və qanaxmanın dayandırılması üçün mamanın həkimin yardımına ehtiyacı olur.

Doğan qadının temperaturasının 37,6 olması və doğuş zamanı endometritin başlanması bir cox ağırlaşmaya (sancı və guc zəifliyinə, dölun hipoksiyasına və onun infeksiyasına, hipotonik qanaxmaya, zahılıq dövrunun septiki xəstəliklərinə) səbəb ola bilər Ona görə də butun bunlar, nəzərə alaraq ana və döl üçün təhlukəni aradan qaldırmaq məqsədi ilə Keysəriyyə əməliyyatı aparılır.

Daxili müayinə-uşaqlıq boynu qısalıb,1sm açıqlıq var,su kisəsi yoxdur,gələcək hissə çox yuxarıdadır ,Vasten əlaməti zəif müsbətdir,döl iri və dölyanı mayedə axmışsa ,anaya diri uşaq vermək üçün mama söhbətin klinik dar çanaqdan getdiyini başa düşür ( yəni başla çanaq arasında uyğunsuzluq və doğuş təbii doğum yolu ilə mumkun deyil) əməliyyatın vacib oimasını anaya başa salır və həkim çağırır.Əməliyyat qərarını isə mama deyil həkim verir.

Çanaq girəcəyi uzərində gələcək hissə təyin edilmir, baş soldadır. Dölun urək döyunməsi zəif eşidilir Daxili müayinədə uşaqlıq boynu 1 barmağı buraxır, ifrazat qanlıdırsa,söhbət 36 həftəlik hamiləlik ,dölün köndələn vəziyyəti, normal yerləşmiş ciftin vaxtından qabaq ayrılması, dölün bətndaxili hipoksiyası təhlükəsindən getdiyi üçün ana və dölün həyatını qurtarmaq üçün keysəriyyə əməliyyatı aparılır.

Uşaqlığın dibi göbək bərabərindədir,əllədikdə konsistensiyası çox yumşaq, (dölün hissələri əllənmir,ürək döyünməsi eşidilmir,ana tərpənməyini hiss etmirsə) bunlar göstərir ki,uşaqlıq 24 həftəlik hamiləliyə uyğun gəlir, yəni hamiləliyin muddətinə uyğun deyil (böyükdür) və ifrazat qanlı, içərisində qovucuqlar da varsa deməli söhbət beçəxordan gedir .Qadının uşaqlığı beçəxordan azad edilməli və o, QM -da dispanser müşahidəsinə götürülməlidir.

Uşaqlıq tonusdadır.Obyektiv müayinədə şəffaf ,kifayət qədər döl yanı maye axır.Daxili müayinədə uşaqlıq boynu 2-sm açıqdır və UDH-30-sm, QD-80-sm deməli, qadında vaxtından qabaq doğuş başlayıb, dölün təxmini çəkisi 2400qr (30х80=2400qr) . Dölyanı maye axırsa, dölün hipoksiyasina qarşı profilaktika aparmalı və doğuşu adi qaydada idarə etməli.

Təcili yardımdakı mama mutləq qadının ümumi vəziyyətinə nəzarət etməli, 2-ci döl sağrı gəlişində, ürək döyünməsi 1dəq.100v.-sa, qan axma da başlayıbsa , onda 2-ci dölun ciftinin vaxtından qabaq ayrılması bətn daxilindəki döldə hipoksiya təhlükəsi yaradır , mama Sovyanov üsulundan istifadə edərək 2-ci dölü azad etməli , bundan sonra qanaxmanın qarşısını almaq üçün tədbirlər görməli , sonra 2-ci döllə məşğul oimalıdır.Uşaqlığı yığan preparatlardan istifadə etməli .Doğmuş qadını və əkizləri doğum evinə gətirib II mamalıq şöbəsinə qəbulunu təmin etməlidir.

Противопоказания к применению: Стрептомицин (проникает через плацентарный барьер и может оказывать нефротоксическое действие на плод), пефлоксацин(В экспериментальных исследованиях установлено токсическое воздействие монофторхинолонов на хрящевую ткань),

Güzgülərlə müayinə uşaqlıq yolu müayinəsindən əvvəl aparılır, çünki bu zaman patoloji prosesin mənzərəsinin dəyişməsi mümkündür (şişin dağılması, polipin qanaması). Güzgülərlə müayinə zamanı bakterioskopik və sitoloji müayinə üçün yaxmalar götürülür. Uşaqlıq boynu nəzərdən keçirilir, çapıqların forması, yaralar, svişlər, poliplər aşkar edilir. İfrazatın xarakteri (irinli, qanlı) müəyyən edilir.

Uşaqlığın ən möhkəm qatı olub, qan damarları ilə zəngindir. I xarici – boylama, II çəp və dairəvi, III daxili- boylama liflərdən təşkil olunub.

Normada yumurtalığın qalınlığı 1,0-1,5sm olur

Uşaqlıq borularının keçiriciliyini təyin etmək üçün aparılır və çox vaxt sonsuzluğun müayinəsində istifadə edilir. Uşaqlıq boşluğuna 25 ml kontrast maddə (yodolipol, veroqrafin, kardiotrast və s.) daxil edilir, rentgen şəkli çəkilir və patoloji ocaq aşkar edilir. (submukoz mioma, inkişaf qüsuru, sinexiya və s.)

Enli bağın arxa vərəqində yumurtalıqlar yerləşir, yuxarı hissəsindən isə borular keçir. Bu üzvlərin qadın orqanizmində rolu böyükdür.

Aybaşının yumurtalıq siklində 1) follikul yetişir, 2)ovulyasiya fazası olur, 3)sarı cisim əmələ gəlir. Aybaşı siklinin II yarısında progesteronun səviyyəsi qalxır. Bunun hesabına uşaqlığın selikli qişası sekresiya fazasında olduğu üçün hamilə qalma şansı qadınlarda çox olur. Hamiləlik zamanı progesteron uşaqlığın tonusunu aşağı salır, estrogenlərlə birlikdə döş vəzisini süd ifrazına hazırlayır.

Orqanizmin hormonal pozğunluqlarında, yumurtalıqların hipofunksiyası zamanı, postmenopauza dövründə, şəxsi gigiyena qaydalarına riayət etmədikdə uşaqlıq yolu möhtəviyyatının təmizliyi pozulur və nəticədə iltihabi xəstəlik əmələ gəlir.