Mama

Rejimə riayət etmək ,işləyən qadınlara çox vacibdir. Uşaqdoğma yaşında hamiləliyin normal keçməsi, sağlam uşağın dünyaya gəlməsi və zahılıq dövrünün normal olması üçün bu vacibdir.Gələcəkdə baş verəcək xəstəliklərin profilaktikasında böyük rol oynayır.

Orqanizmin inkişafını və gələcək uşaqdoğma funksiyasını yerinə yetirən üzvlərin mürəkkəb inkişaf sisteminin mühüm mərhələsidir.

Qadınlarda 45-47 yaşdan başlayaraq orqanizmdə ciddi dəyişikliklər baş verir. Aybaşı sikli pozulur, tam kəsilir, tərləmə, istilik halı, arterial təzyiqin qalxması, enməsi, endokrin-sinir pozğunluqları, yorğunluq, yuxunun pozulması baş verir. Sağlam qadınlarda bu dövr normal keçir. Bütün bunlar yumurtalığın atrofiyası ilə əlaqədar baş verir.

Xarici mühitdən infeksiyanın cinsiyyət üzvlərinin yuxarı şöbəsinə keçməməsi üçün gigiyenik qaydalara ciddi riayət etmək lazımdır.

Menopauza dövründə yumurtalıqların atrofiyası başladığı üçün o öz funksiyasını yerinə yetirməyə çətinlik çəkir. Uşaqlıq yolunun çöpləri getdikcə azalır, reaksiya qələviləşir və bu da qadınlarda ginekoloji problemlərə səbəb ola bilər. Aybaşı kəsilir, hər bir qadın bu dövrü müxtəlif cür keçirir.

Bəzi iltihabi xəstəliklərdə, uşaqlıq daxili poliplərdə, bitişmələrdə, borunun keçiriciliyinin pozulmasında, ektropionda, aybaşı pozğunluğunda hamiləlik üçün əlverişli şərait olmadıqda sonsuzluq baş verir.

Hər hansı bir səbəbdən boşluq üzvlərində baş verən patoloji proseslər aybaşı tsiklinin ritmiki təkrar olunmasına və normal keçməsinə heç bir mənfi təsir göstərmir.

Aybaşı siklində yumurtalıqda olduğu kimi, uşaqlıqda da dəyişiklik gedir. Onun selikli qişası hamiləlik olmadığı üçün deskvamasiyaya uğrayır. Yəni funksional qat dağılır,. uşaqlıq vəzilərinin sekresiyası və axan tünd qanla xaric olur. Bu isə yumurtalıqların sarı cism fazası ilə eyni vaxta düşür.

Hipofizin ön payında qonodotrop hormonlar (FSH, LH, LTH) ifraz olunur ki, bunlar da yumurtalıq siklinin fazalarına təsir edirlər. FSH əsasən birinci fazada rol oynayır. Bu zaman əmələ gələn estrogenlər xarici və daxili cinsiyyət üzvlərinin inkişafına, ikincili cinsi əlamətlərin əmələ gəlməsinə, uşaqlığın selikli qişasının proliferasiyasına, onun tonusunun artmasına, döş vəzisinin inkişafına gətirir.

FSH təsiri ilə əmələ gələn estrogenlərin miqdarı yumurtalığın birinci fazasında ovulyasiyaya qədər öz fəaliyyətini göstərir. Ondan sonra isə sarı cism hormonu olan progesteron fəaliyyətə başlayır. Bu proses hamiləlik baş verənə kimi hər ay təkrarlanır. Ümumiyyətlə hormonlar qanda həmişə olurlar. Ancaq onların səviyyəsi aybaşı tsiklinin fazalardan asılı olaraq tənzimlənir.

Bir çox səbəblərdən yumurtalıqların funksiyası pozulur, yəni follikul ya atreziyaya uğrayır, ya da persistensiyaya . Bu hallar anadangəlmə və ya qazanılmış ola bilər. Hər iki halda aybaşının pozulması, sonsuzluq, amenoreya baş verə bilər. Yumurtalıqların funksiyasını yoxlamaq üçün funksional diaqnostika testləri aparılır.

Cinsi əlaqədə olan sağlam qadınların 1 il müddətində hamilə qalması normal sayılır. Bu vaxt qadının orqanizmində bir çox fizioloji dəyişikliklər baş verir.

Ginekoloji səbəblərdən asılı olaraq qadınlarda sidik ifrazında problemlərin olması, onlarda sistoselenin (yırtıq) əmələ gəlməsini göstərir. Bu isə çox doğan, ağır işdə çalışan qadınlarda daha çox müşahidə olur. Ona görə də güzgülərlə uşaqlıq yolu müayinəsi və bimanual müayinə aparılır ki, səbəb araşdırılsın. Lazım gələrsə ön kolporafiya əməliyyatı edilir.

Həzm sistemində patoloji problem olmayanda defekasiya aktı normal olur.

Soxulcanabənzər çıxıntının iltihabı zamanı cərrahi əməliyyat aparılır.

Yumurtalıqların sklerokistozu-enzim sistemlə əlaqədar olaraq cinsi hormonların sintezi pozulur və qadınlarda hipomenstrual sindrom, amenoreya, sonsuzluq baş verir. Hər iki yumurtalıqlar böyüyür. Ona görə də rezeksiya əməliyyatı aparılır.

Ginekologiyada mayalanmış döl yumurtasının boruda ləngiməsi daxili qanaxma ilə nəticələndiyi üçün həyati göstərişlə təcili əməliyyat aparılır.

Orqanizmin reaktivliyindən, xəstənin ümumi vəziyyətindən, mikrobun növündən, xəstəliyin dərəcəsindən və etapından asılı olaraq artımların iltihabi xəstəliklərində qarının aşağı hissəsində ağrı hissiyyatı daimi xarakter daşıyır.

Boru hamiləliyinin pozulması kəskin ağrı və daxili qanaxma ilə getdiyi üçün temperaturun qalxması mümkün deyil. Temperatur yalnız iltihabi xəstəliklərin kəskin dövründə baş verir. Bəzən isə subfebril olur.

Daxili müayinədən əvvəl diaqnostika məqsədi ilə güzgülərlə müayinə aparılır və uşaqlıq boynunda olan patoloji hallar fon xəstəlikləri aşkara çıxarılır.