Mama

Hamiləliyin axırında uşaqlığın dibi gələcək hissənin enməsi hesabına aşağı düşür. Doğuşa yaxın uşaqlıq boynunun ifrazatı dartıcı xarakter daşıyır, qadının qarının aşağı nahiyəsində ağrı hiss edilir, uşaqlıq boynu 1 sm-ə qədər qısalmış olur.

Doğuşun baş verəcəyini ( doğuşönü) göstərən əlamətlərdən biri uşaqlıq yolundan “selikli tıxac” adlanan selikli ifrazatın xaric olmasıdır.Bu uşaqlıq boynundakı vəzilərin sekretidir.

Doğuşa 2-3 həftə qalmış, doğuşun başlanmasını göstərən əlamətlər meydana çıxır.

Uşaqlıq əzələlərinin yığılması, qarının aşağı hissəsində ağrıların əmələ gəlməsinə, uşaqlıq boynunun hamarlaşmasına səbəb olur.

Uşaqlıq boynu tam açıldıqdan sonra uşaqlıq əzələlərinin yığılmasına qarındaxili təzyiq və çanaq dibi əzələləri də qoşularaq dölün qovulmasına səbəb olur. Bu güc dövrü də adlanır.

Daxili müayinə yolu ilə təyin edilir, kiçik əmgək aparıcı və ya bələdçi nöqtə sayılır, doğuş vaxtı öndə gəlir, gələcək hissənin üzərində yerləşir.

Dölün başı kiçik çəp ölçü -9,5 sm, dairəsi 32 sm - lə doğulur (ənsə altı çuxurdan böyük əmgəyin ön kənarına qədər olan məsafədir).

Döl başı orta çəp ölçü- 10 sm, dairəsi 33 sm ilə doğulur (ənsə altı çuxurdan başın tüklü hissəsinə qədər olan məsafədir).

Doğuş zamanı dölün etdiyi hərəkətlərin cəmi doğuş mexanizmi adlanır. Baş doğulduqdan sonra mövqedən asılı olaraq ananın buduna doğru çevrilir (fırlanır).

Daxili müayinə yolu ilə təyin edilir, uşaqlıq boynunun tam açılmasından sonra dölün doğularaq xaric olmasına qədər olan müddətdir. Qovulma dövrü də adlanır.

Doğuşun II dövrünü mama azca da olsa idarə edir. Ənsəaltı çuxur simfizin altında dayaq nöqtəsi əmələ gətirir, təpə qabarları görünərkən qadına güc verməmək məsləhət görülür. Məqsəd dölün asfiksiyada doğulmasının qarşısının alınmasıdır.

Son dövrünü idarə edərkən ciftin ayrılıb - ayrılmamasını yoxlamaq üçün bir neçə əlamət mövcuddur. Belə ki, Alfeld üsulunda göbək ciyəsinin xarici ucu 10 sm-ə qədər uzanmış olur.

Döl doğulduqdan sonra uşaqlıq yumru formada olur, uşaqlığın dibi göbək bərabərliyinə çatır, cift ayrıldıqdan sonra uşaqlıq dibi ciftin ayrılmasından asılı olaraq göbəkdən yuxarı sol qabırğaaltı nahiyədə əllənir.

Bəzən qadınlarda sancılar tez-tez və güclü olur. Lazım gələrsə spazmolitiklərdən istifadə edilir.

Hamiləlik zamanı döş vəzisi doğulan dölü südlə təchiz etmək üçün hazırlanır. Əgər zahı qadının süd ifrazatı az olarsa, onda onu apilakla tənzimləyirlər.

Doğuşdan 2 saat sonra doğan qadın doğuşdan sonrakı palataya keçirilir. 2-3 gün müddətində ifrazat loxi adlanır və al-qırmızı rəngdə olur. Getdikcə uşaqlığın yığılması nəticəsində ifrazatın rəngi dəyişir.

Zahılıq dövründə ciftin ayrıldığı yerin sağalması bir qədər ləng gedir, 8 həftə, yəni 2 aya qədər çəkir.

Əgər hamilə qadının və dölün həyatı üçün təhlükə olarsa, onda ana və dölün həyatını təhlükədən qurtarmaq üçün mamalıq əməliyyatı aparılır.

Doğuşdan 2 saat sonra doğan qadın doğuşdan sonrakı palataya köçürülür. Normal doğmuş qadınlarda uşaqlıq boynunun daxili dəliyi 3 gün müddətində formalaşır. Ancaq hələ barmağın ucunu buraxır. 7-10 gündə tam bağlanır.

Doğmuş qadının orqanizmi doğuşun gedişatından asılı olaraq zəifləyir, immuniteti aşağı düşür və zahılıq dövrünün xəstəlikləri üçün şərait yarana bilər. Ona görə infeksiyanın orqanizmə düşməsinin qarşısını almaq məqsədi ilə cinsi əlaqəyə doğuşdan 2 ay sonra icazə verilir.